Terugblik Voorjaarscongres Dordrecht 7 mei 2025
Op woensdag 7 mei 2025 organiseerde de Vereniging van Grondbedrijven samen met de gemeente Dordrecht weer een mooi congres. Wij werden welkom geheten door wethouder Tanja de Jonge van gemeente Dordrecht. Daarna vertelde Albert Nap, teamleider grondzaken bij de gemeente Dordrecht, over het grondbeleid van de gemeente Dordrecht. De ontwikkelambitie van de gemeente is groot en de ruimtelijke uitdagingen nog groter en Albert vertelde over hoe de gemeente Dordrecht dit doet, welke afwegingen en keuzes er worden voorgelegd aan het college en welke instrumenten en beleidsstukken worden gebruikt/ontwikkeld om te komen tot de realisatie van de beleidsdoelstellingen van gemeente Dordrecht. Onze tweede spreker was Alfred Kazemier, directeur Ruimtelijk Beleid & Ontwerp bij Stadsontwikkeling in de gemeente Groningen. Groningen werkt met een investeringsbudget voor het grondbeleid en Alfred vertelde over de ervaringen daarmee. Als derde blok was er een ‘mini-talkshow’ met vier mensen op het podium: Fahid Minhas, directeur van de Neprom, brancheorganisatie van maatschappelijk betrokken project- en gebiedsontwikkelaars, Willem de Vreeze, directeur bij Aedes, vereniging voor woningcorporaties, Alfred Kazemier van de gemeente Groningen, en Bram van Uden, secretaris van de Vereniging van Grondbedrijven. In de middag sfeer hebben de deelnemers deelgenomen aan de door de gemeente Dordrecht georganiseerde excursies naar Amstelwijck, Distripark & Stadswerven, Stadsas Dordt en Spuiboulevard. De dag sloten we af met een zeer geslaagde borrel op een zonnig terras.
Wij kijken terug op een zeer geslaagde dag en hopen op 12 november 2025 u weer te kunnen begroeten op ons Najaarscongres.
.
Open brief VvG: modernisering grondbeleid hoognodig
De Vereniging van Grondbedrijven zet zich al 44 jaar in voor het bevorderen van grondzaken en grondbeleid. Nu de Rijksoverheid de regie op de volkshuisvesting herpakt, is er een kans én noodzaak om fundamenteel naar de werking van het grondbeleid te kijken en zo structurele knelpunten aan te pakken. Geert-Jan Put, voorzitter van de Vereniging van Grondbedrijven, pleit in deze open brief voor onze leden voor modernisering van het grondbeleid. Dit is hoognodig voor een betaalbare gebiedsontwikkeling.
In deze brief licht hij de kernpunten toe:
- Actief grondbeleid en gemeentefinanciën – Gemeenten krijgen een oproep tot actie, maar hoe realistisch is dat zonder financiële slagkracht? En hoe kan het instrumentarium worden verbeterd voor meer regie?
- Planbatenheffing – Een eerlijke verdeling van waardestijging kan bijdragen aan gebiedsontwikkeling.
- Kostenverhaal – ook hier lekt waarde weg, vooral door de inbrengwaarde systematiek. Hoe kan dit worden verbeterd?
De problemen en oplossingen zijn grotendeels helder. Maar politiek en praktijk zijn weerbarstig. De VvG roept daarom al haar leden op op om deze moderniseringsagenda grondbeleid te steunen en actief uit te dragen.
Waarbij de belangrijkste punten zijn: verruiming bereik voorkeursrecht en middelen voor actief grondbeleid, invoering van de planbatenheffing (of vergelijkbaar verveningsstelsel winstlocaties met verliesprojecten) en aanpassen van de grondslag inbrengwaarde kostenverhaal naar de gebruikswaarde.
Terugblik roadshows Didam II-arrest
De Vereniging van Grondbedrijven heeft begin dit jaar twee roadshows over het Didam II-arrest georganiseerd. Het Didam-arrest uit 2021 had grote impact op de dagelijkse praktijk van project- en gebiedsontwikkeling en Manfred Fokkema en Femke Boer van Infense advocaten zijn tijdens deze roadshows dieper ingegaan op dit arrest en het Didam II-arrest, dat op 15 november 2024 gewezen. Zij bespraken de gevolgen van dit arrest alsook welke nieuwe mogelijkheden of beperkingen dit arrest met zich mee brengt en gaven praktische handvatten voor de deelnemers.
Inventarisatie van aanbod aan kennis en instrumenten voor actief grondbeleid
Het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening wil investeren in (kennis)ontwikkeling, met een specifieke focus op de toepassing van (actief) grondbeleid en samenwerkingsverbanden. Hoewel grondbeleid geen nieuw onderwerp is en er al veel gebeurt op dit terrein, is de context veranderd. Hierdoor zijn diverse gemeenten bezig met een heroriëntatie op hun rol.
Om die reden heeft het ministerie van VRO vorig jaar Platform31 opdracht gegeven om een inventarisatie uit te voeren naar bestaande opleidingen, cursussen, trainingen, tools, initiatieven en (kennis)netwerken die zich richten op grondbeleid alsook naar de kennisvragen van actoren die actief zijn op het gebied van (gemeentelijk) grondbeleid, en de voorkeuren voor manieren waarop zij ondersteund willen worden.
Machteld Hooyman van Platform31 heeft onder andere Chantal van Rooijen, Bram van Uden en Renate van der Zee van de Vereniging van Grondbedrijven (VVG) geïnterviewd met als doel om inzicht te krijgen in mogelijkheden om de kennis over grondbeleid bij gemeenten te verbeteren (en zo de woningbouw te versnellen). Het interview was waardevol en nuttig en de resultaten van de inventarisatie zijn opgenomen als bijlage bij de Kamerbrief over de Tweede Voortgangsrapportage modernisering grondbeleid. De Vereniging van Grondbedrijven (VVG) werd hierin omschreven als bij uitstek de ondersteunende- en kennisorganisatie van de gemeentelijke grondbedrijven: een mooi compliment! In de bijlage bij de Kamerbrief is een overzicht opgenomen van opleidingen en van waar kennis over ons vakgebied te vinden is. Doe daar uw voordeel mee!
Uitgelicht
Vereniging van Grondbedrijven:
kennisuitwisseling en belangenbehartiging
De VvG houdt zich bezig met kennisuitwisseling en belangenbehartiging van onder andere de planeconomische, juridische en makelaarsaspecten van integrale locatie- en gebiedsontwikkeling, bezien vanuit het publieke domein. De VvG stelt zich tot doel de samenwerking te bevorderen tussen gemeenten onderling en tussen overheid en private partijen bij de locatie- en gebiedsontwikkeling. Daarnaast streeft de VvG ernaar om de gezamelijke belangen van haar leden te behartigen en de kennisuitwisseling te stimuleren.
Alleen gemeenten kunnen lid worden van de VvG. De VvG richt zich voornamelijk op de afdelingen binnen de gemeenten die zich bezig houden met de planeconomische, juridische en makelaarsaspecten van integrale locatie- en gebiedsontwikkeling (bijvoorbeeld het ontwikkelingsbedrijf, het grondbedrijf, de afdeling ruimtelijke ordening etc.). Daarnaast kunnen donateurs zich bij de VvG aansluiten, die zich hoofdzakelijk of gedeeltelijk bezig houden met locatie- en gebiedsontwikkeling, zoals projectontwikkelaars, adviesbureaus, zelfstandigen etc.
De VvG is in 1981 opgericht als de Vereniging van Grondbedrijven. Na de oprichting is het aantal aangesloten leden en donateurs snel gegroeid. Omdat de naam ‘Vereniging van Grondbedrijven’ in de huidige context van de gebiedsontwikkeling en de activiteiten die daarbij horen niet meer toereikend is, zijn wij vanaf 2009 verder gegaan onder de naam VvG.
Binnen de VvG is een landelijk bestuur aangesteld. Daarnaast zijn in verschillende regio’s regiobesturen aangesteld om de kennisuitwisseling binnen die regio te stimuleren.
Het praktijkblad
Als lid of donateur van de VvG ontvangt u 6x per jaar het Praktijkblad Grondzaken en Gebiedsontwikkeling. Heeft u suggesties voor onderwerpen voor het Praktijkblad, dan kunt u een mail sturen naar de redactie via grondzaken@sdu.nl. Uw kopijbijdragen of vragen over het Praktijkblad zijn van harte welkom. Voor kopij in de vorm van een artikel ontvangt de redactie graag eerst een synopsis.
Publicaties
Regelmatig verschijnen er publicaties op het gebied van grondbeleid en gebiedsontwikkeling en zaken die deze onderwerpen raken. Een overzicht van diverse publicaties kunt u hier vinden.
Word lid of donateur
Jaarlijkse contributie Gemeenten
Gemeentes tot 20.000 inwoners € 200,=
Gemeentes van 20 tot 50.000 inwoners € 300,=
Gemeentes van 50 tot 100.000 inwoners € 500,=
Gemeentes met meer dan: 100.000 inwoners € 900,=
Grote steden (G4) € 1350,=
Jaarlijkse contributie Donateurs: personen, bedrijven en andere instellingen: € 375,=
Alle bedragen zijn exclusief BTW.
De VvG organiseert jaarlijks congressen, exclusief voor de medewerkers van haar leden en donateurs. Aan deelname aan onze landelijke congressen zijn kosten verbonden en de medewerkers dienen zich hiervoor apart aan te melden.
Verder ontvangen onze leden en donateurs ons een abonnement op het Praktijkblad Grondzaken en Gebiedsontwikkeling.
Disclaimer
De VvG vindt het belangrijk de informatie die beschikbaar is met u te delen. Wij streven naar correcte en actuele informatie op deze site, maar kunnen niet garanderen dat de informatie juist is op het moment waarop zij wordt ontvangen of dat de informatie na verloop van tijd nog steeds juist is. Verder betekent plaatsing van informatie op onze website niet altijd dat de VvG het inhoudelijk eens is met de inhoud ervan.
U kunt aan de informatie op deze website geen rechten ontlenen en de VvG aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van onjuistheid of onvolledigheid (in de meest ruime zin des woords) van op deze website opgenomen informatie.
