Prinsjesdag 2024: inzet op doorbouwen, investeren en betaalbaarheid
Het terugdringen van de woningnood is een topprioriteit van dit kabinet. Er is jarenlang te weinig gebouwd in verhouding tot de groei van de bevolking en kleinere huishoudens. Naast dat er meer en sneller gebouwd moet worden, wordt er ook gewerkt aan de betaalbaarheid en kwaliteit van woningen en de leefomgeving. Onder meer met het vereenvoudigen van de huurtoeslag, een aanpak voor funderingsschade, het maken van nieuwe Nationale Prestatieafspraken met woningcorporaties (NPA) en de voortzetting van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV).Ook moeten er keuzes worden gemaakt in de Nederlandse schaarse ruimte voor onder andere wonen en werken, landbouw en defensie.
In het regeerprogramma dat vorige week is gepresteerd, staat wat er de komende jaren nodig is om de ambities van het kabinet te realiseren. De begroting van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) die via de Miljoenennota is gepresenteerd, geeft zicht op wat er komend jaar te gebeuren staat.
Komende jaren investeert het kabinet € 5 miljard in woningbouw waardoor het mogelijk moet zijn om elk jaar 100.000 nieuwe woningen te realiseren. Het kabinet introduceert hiervoor een realisatiestimulans voor gemeenten waarmee een vast bedrag wordt uitgekeerd voor iedere gerealiseerde woning en dus de daadwerkelijke realisatie van woningbouw wordt gestimuleerd. Ook wordt er vol ingezet op het beter benutten van de bestaande gebouwen door bijvoorbeeld transformatie, optoppen, herstructureren en het delen van de woning met bijvoorbeeld een hospita. Elke woning is er immers één. Eind 2024 komt er een Woontop met overheden, investeerders, marktpartijen en woningcorporaties. Op deze top worden concrete en landelijke afspraken gemaakt over het aanpakken van de woningnood. Vanaf begin 2025 actualiseren we vervolgens de Woondeals met hoeveel woningen waar en voor wie worden gebouwd.
Met het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting krijgen Rijk en provincies bevoegdheden om dwingend te sturen op woningbouw en wordt het bouwproces versneld. In deze wet wordt opgenomen dat gemeenten een plan moeten maken voor wie, wat en wanneer ze de komende jaren gaan bouwen.
Het kabinet wil ook leegstand bestrijden, daarvoor wordt de Leegstandwet eerst geëvalueerd. In bouwregelgeving worden geen nieuwe duurzaamheidseisen opgenomen, tenzij het gaat om invulling van Europese richtlijnen. Medeoverheden mogen geen zwaardere eisen stellen dan landelijk geldende regelgeving voor gebouwen.
Voor de woningbouw is beschikbare en betaalbare grond essentieel. Daarom wordt er gekeken of een waardestijging van de grond kan worden benut voor de bereikbaarheid en realisatie van betaalbare huur- en koopwoningen via een planbatenheffing of vergelijkbaar systeem.
In 2025 wordt er samen met andere ministeries, overheden en maatschappelijke partners verder gewerkt aan de nieuwe Nota Ruimte. Hiermee wordt de regie op de ruimte hernomen en worden grote keuzes gemaakt in de schaarse ruimte, onder andere rondom wonen en werken, landbouw en defensie. Deze keuzes zijn nodig voor de ontwikkeling van Nederland: voor nu, straks en later.