Vennootschapsbelasting en het gemeentelijk grondbedrijf

De VNG, de Vereniging van Grondbedrijven en drie gemeenten hebben overleg gevoerd met het ministerie van Financiën en de Belastingdienst over drie aspecten van de vennootschapsbelasting waar grondbedrijven tegenaan lopen.

Gespreksonderwerpen tijdens het overleg waren:

• Het nader onderzoek naar het winstoogmerk na een quick scan;
• Onredelijke uitkomsten bij het bepalen van de fiscale openingsbalans;
• De kostprijsberekening bij de jaarwinstbepaling.

Nader onderzoek winstoogmerk
Uitkomst van het overleg is dat voor het nader onderzoek naar het winstoogmerk na de quick scan de werkelijk betaalde rente over het aandeel vreemd vermogen aan de quick scan kan worden toegevoegd. Zo staat het ook in de Handreiking Vennootschapsbelasting en het gemeentelijk grondbedrijf en Vragen en antwoorden bij de handreiking. Met de Belastingdienst vindt vervolgoverleg plaats om aan de hand van een voorbeeld de kaders te verduidelijken.

Onredelijke uitkomsten
De Belastingdienst en het ministerie geven aan dat er geen fiscale oplossing voorhanden is om tegemoet te komen aan onredelijke uitkomsten die optreden als het grondbedrijf belastingplichtig wordt. Die onredelijke uitkomsten treden op doordat voor het bepalen van de fiscale openingsbalans het aanknopingspunt ligt op 1 januari 2016 (de ‘fiscale knip’). Bij deze grondbedrijven is vanaf 1 januari 2016 sprake van een positieve kasstroom.

Er wordt fiscaal een winst geconstateerd waarbij geen rekening wordt gehouden met de ‘aanloopverliezen’ en de grote afwaarderingen die in het verleden zijn gepleegd (het resultaat op de grondexploitatie tot 1 januari 2016). De hardheidsclausule biedt geen soelaas. Deze omstandigheid is in het wetgevingsproces is voorzien en stuit af op het leerstuk van de totaalwinst, Europese regelgeving en precedentwerking.

Kostprijsberekening bij de jaarwinstbepaling
Het bepalen van de jaarwinst vindt plaats volgens goed koopmansgebruik. Over de invulling daarvan, met name of een gemeente een gemiddelde kostprijsberekening mag hanteren, is een aantal gemeenten in gesprek met de Belastingdienst. Daarbij wordt bezien of een landelijke uitrol van de bevindingen kan plaatsvinden.

Meer informatie
Handreiking Vennootschapsbelasting en het gemeentelijk grondbedrijf (SVLO, 6 november 2015)
Vragen en antwoorden bij de handreiking (SVLO, 14 december 2015)