Najaarscongres 2022: Bouwen, bouwen, bouwen #hoedan?
Je kunt geen medium betreden/bezoeken of er is bijna dagelijks een item over de urgentie rond de woningbouw in Nederland. Het gaat dan onder meer over de woningbouwopgave van 100.000 woningen op jaarbasis, het tekort aan woningen voor jongeren op de huizenmarkt, de barrières die er zijn als gevolg van een dwalend stikstofbeleid of de explosief gestegen grondstoffenprijzen. Maar ook over het ontbreken van voldoende vakmensen, de oorlog in Oekraïne en de extra ambities op het gebied van duurzaamheid en klimaatbestendigheid. In het kort samengevat: een voor Nederland indrukwekkende ambitie voor extra woningen, tegenover een flink aantal praktisch verlammende obstakels.
Hoe komen we hier nu uit? En wat kan onze rol daarbij zijn? Waar zitten de kansen op versnelling, of waar kunnen we überhaupt snelheid maken? Dit laatste (snelheid maken) lijkt binnen het decor van alles wat er speelt een beter hanteerbare en realistische ambitie. We moeten vooral op zoek naar acceleratie, naar snelheid. Dit najaarscongres is een congres van tempo maken. Samen optrekken en elkaar informeren hoe we de keten van bouwen weer kunnen laten “swingen”!
Daar moeten we alle kennis en kunde voor mobiliseren. Kom dan ook naar dit congres en leer, informeer en acteer. Samen moeten we dit maatschappelijke dilemma tackelen. Het opgestelde programma met sprekers is hiervan een afspiegeling, en hopelijk ook een inspiratie om gas te geven. Met volle vaart vooruit!
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zoomde – bij monde van Marja Appelman (directeur Woningbouw bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) - vanuit de thema’s betaalbaarheid, duurzaamheid en klimaatbestendigheid in op de ambitie van dit congres en liet zien waar de kansen liggen om te produceren en te accelereren. Waar zitten de succesfactoren en hoe kunnen we daar adequaat en praktisch gebruik van maken.
Esther Geuting (directeur innovatie bij De Stec Groep, advies- en onderzoeksbureau op het gebied van economische ontwikkeling en vastgoed) vertelde over de resultaten van een onderzoek in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties naar de mogelijkheden voor versnelling. Ook werden er een aantal handreikingen aangeboden. Zowel voor wat betreft het proces rond het bestemmingsplan als bij het maken van snelheid bij ‘harde’ plannen.
Hein Schouwenaars (gebiedsontwikkelaar bij de Rebelgroup) heeft het door de Rebelgroup gedane onderzoek (het “rode dragen rapport”) besproken. Dit adviesrapport heeft de Rebelgroep uitgebracht en aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties geleverd en is een bijlage bij de “Actieagenda Versnellen” welke aan de Tweede Kamer werd aangeboden. Tijdens de presentatie werd inzicht geboden in de verbanden tussen de verschillende schaalniveaus (strategie en bestuurlijke context maar ook de modderige praktijk van de uitvoering), gekoppeld aan een op de praktijk gericht versnellend handelingsperspectief.
Vanuit de praktijk nam de Wander Hendriks van de gemeente Nijmegen u mee in het project gebiedstransformatie Winkelsteeg (bedrijventerrein/wonen) te Nijmegen. Een best practice. Hoe maak je snelheid? Hoe is deze gebiedsontwikkeling tot stand gekomen (het proces) en wat zijn de ambities. Wat is precies de (actieve) rol van de gemeentelijke overheid, hoe ziet de financiële haalbaarheid er uit en wat zijn de ‘versnellers’ in dit proces.
Het ‘marktgeluid’ kwam van José van der Plas (gebiedsontwikkelaar bij BPD). Zij heeft op inspirerende wijze het inzicht vanuit de marktpartijen gedeeld richting de ontwikkel- en grondbedrijven, om zo samen de juiste aanpak te kiezen om de woningbouw een impuls en vaart mee te geven.
Theo Opdam (algemeen directeur bij Plegt-Vos) deelde vanuit de aannemerij zijn kennis en inzet om te komen tot snelheid bij woningbouw. Hij nam de deelnemers mee in het vergaande industrialisatieproces voor het (versneld) en betaalbaar bouwen van woningen. Leidend hierbij is de visie “vooruit met de nieuwe huizenfabriek”. Dit leidt tot aanzienlijke kostenbesparingen welke kunnen oplopen tot wellicht 20% volgens onderzoeksbureau McKinsey. De snelheid van realisatie voor de bouwprojecten neemt hiermee aanzienlijk toe. Snelheid is geboden.
Natuurlijk kon tijdens dit congres een spreker van het expertteam woningbouw niet ontbreken. Jos Feijtel (bestuurlijk aanjager bij het bestuurlijk Expertteam woningbouw) vertelde over dit Expertteam met praktijkvoorbeelden van een gemeente die gebruik heeft gemaakt van dit Expertteam. Dit is overigens geen oplossing voor het structurele tekort aan menskracht doch een tijdelijke speedy mogelijkheid voor ondersteuning. Wel kan het Expertteam helpen om de specifieke inhoudelijke kennis op orde te krijgen binnen gemeenten.
Wij kijken terug op een zeer geslaagd congres en hopen u op één van onze volgende congressen en/of bijeenkomsten weer te kunnen ontmoeten.
